Nâng cao cảnh giác với bệnh đậu mùa khỉ

Dịch bệnh đậu mùa khỉ là một căn bệnh nguy hiểm đã có mặt tại nhiều quốc gia ở châu Phi. Tuy nhiên, trong thời gian gần đây căn bệnh này lại đang báo động ra nhiều quốc gia trên toàn thế giới. Vì vậy, việc nắm được những thông tin về đậu mùa khỉ, triệu chứng cũng như cách phòng ngừa là rất cần thiết để nâng cao cảnh giác với căn bệnh này. 

1. Bệnh đậu mùa khỉ là gì?

Dịch bệnh đậu mùa khỉ là căn bệnh do virus Orthopoxvirus gây ra. Ca nhiễm đầu tiên của bệnh đậu mùa khỉ được phát hiện vào năm 1970 ở nước Cộng hòa Dân chủ Congo. Sau đó, lan rộng ra các nước Châu Phi và có xu hướng ngày càng gia tăng, nguyên nhân là do con người xâm phạm sâu vào đời sống của động vật hoang dã có mang biến chủng đậu mùa khỉ. 

Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tính đến ngày 22/05/2022 đã ghi nhận 92 ca mắc và 28 nghi nhiễm bệnh đậu mùa khỉ ở 12 quốc gia trên thế giới. Bên cạnh đó, WHO cũng cảnh báo rằng sẽ nhiều ca mắc bệnh hơn vì đã mở rộng phạm vi giám sát ở các quốc gia ở những nơi bệnh không thường xảy ra. 

Dịch bệnh đậu mùa khỉ là căn bệnh có khả năng lây lan rất nguy hiểm
Dịch bệnh đậu mùa khỉ là căn bệnh có khả năng lây lan rất nguy hiểm

2. Triệu chứng của đậu mùa khỉ

Theo Tổ chức Y tế Thế giới cho biết bệnh đậu khỉ sẽ có thời gian ủ bệnh là từ 5 – 21 ngày và quá trình nhiễm bệnh sẽ được chia làm 2 giai đoạn: 

– Giai đoạn đầu khi virus xâm nhập kéo dài từ 5 ngày: Sốt, đau đầu dữ dội, sưng hạch bạch huyết, đau lưng, đau cơ và suy nhược cơ thể. Bệnh đậu mùa khỉ chỉ khác với các bệnh khác là nổi hạch, còn lại đều có những triệu chứng tương tự như thủy đậu, bệnh sởi hoặc đậu mùa thông thường. 

– Giai đoạn hai là phát trên da: Trong vòng 1 – 3 ngày kể từ khi bị sốt sẽ phát ban tập trung nhiều ở mặt và tứ chi hơn là thân và tiến triển tuần tự, rát da nhưng chưa nổi mẩn đến sẩn ngứa nhô cao, tiếp đến là mụn nước và mụn mủ tổn thương chứa dịch vàng. 

3. Dịch bệnh đậu mùa khỉ lây qua đường nào?

Hiện bệnh đậu mùa khỉ vẫn đang được các chuyên gia theo dõi để làm rõ nguyên nhân, bệnh thường phổ biến ở trẻ em và có thể lây nhiễm qua những đường sau: 

Lây truyền trực tiếp từ người sang người: Đây là trường hợp giữa hai người tiếp xúc trực tiếp với nhau trong thời gian dài, virus sẽ lây qua giọt bắn khi người đối diện nói chuyện, ho hoặc hắt hơi. 

Đậu mùa khỉ có khả năng lây qua đường trực tiếp rât cao
Đậu mùa khỉ có khả năng lây qua đường trực tiếp rât cao

Lây truyền qua những vật dụng ô nhiễm: Bên cạnh lây nhiễm trực tiếp, việc bạn tiếp xúc với quần áo hoặc chăn gối bị ô nhiễm cũng là nguyên nhân gây bệnh. Tuy nhiên, nguy cơ lây nhiễm qua lý do này rất thấp. 

Lây nhiễm từ động vật sang người: Dịch tiếp xúc của cơ thể từ giọt bắn ở đường hô hấp. 

4. Bệnh đậu mùa khỉ có nguy hiểm không?

Như đã nêu trên, người bệnh đậu mùa khỉ thường sẽ khỏi từ 2 – 4 tuần và virus Orthopoxvirus không lây nhanh bằng dịch Covid-19. Theo những nghiên cứu kết luận đa số những ca mắc bệnh là do lây lan qua việc tiếp xúc gần, thân mật với người đã có triệu chứng phát ban. Do đó, theo nhận định của các chuyên gia bệnh đậu mùa khỉ sẽ kiểm soát được nếu xác định rõ nguồn lây và tỷ lệ tử vong thấp nhưng sẽ gây tổn thương da nghiêm trọng.

Tuy nhiên, theo cảnh báo của WHO các đợt dịch bùng phát gần đây là rất đặc biệt và đang lây lan tại các quốc gia nơi virus không lưu hành thường xuyên. Đó cũng chính là nguyên nhân khiến các nhà khoa học nỗ lực tìm hiểu nguồn gốc của ca nhiễm để biết virus đậu mùa khỉ có thay đổi về mặt di truyền hay không?

5. Cách điều trị và phòng ngừa đậu mùa khỉ

5.1. Điều trị bệnh đậu mùa khỉ như thế nào?

Hiện nay, phương pháp điều trị đậu mùa khỉ là cách ly theo dõi và vệ sinh nơi sạch sẽ môi trường sống. Theo các nghiên cứu của các chuyên gia đã kết luận các triệu chứng của bệnh sẽ bắt đầu giảm nhẹ và có dấu hiệu tự khỏi sau khoảng thời gian từ 2 – 4 tuần. Ngoài ra, trong quá trình điều trị Gout người bệnh sẽ được bác sĩ chỉ định sử dụng các loại thuốc có hoạt tính chống lại virus đậu mùa khỉ. 

Tương tự như bệnh đậu mùa, đậu mùa khỉ cũng được cách ly và điều tri
Tương tự như bệnh đậu mùa, đậu mùa khỉ cũng được cách ly và điều tri

5.2. Cách phòng ngừa đậu mùa khỉ 

Mặc dù bệnh đậu mùa khỉ chưa có khả năng lây lan trong cộng đồng nhưng tuyệt đối không được chủ quan và phải nâng cao tinh thần cảnh giác bằng biện pháp sau: 

– Lấy tay che mũi và miệng khi ho hoặc hắt hơi hoặc dùng khăn tay để làm giảm đi dịch tiết phát tán từ đường hô hấp. 

– Người có triệu chứng phát ban cấp tính nhưng không rõ nguyên nhân hoặc nghi ngờ mắc bệnh đậu mùa khỉ thì nên nhanh chóng đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời. 

– Tuyệt đối không nên tiếp xúc với những người mắc bệnh dịch đậu mùa khỉ, cùng với đó là những đồ vật mà người mắc bệnh đang dùng. 

– Đảm bảo về chế độ dinh dưỡng đầy đủ và hợp lý, ăn chín uống sôi, duy trì thói quen tập thể dục mỗi ngày và sinh hoạt lành mạnh 

– Nếu có những nơi đang có dịch bệnh đậu mùa khỉ như Trung hoặc Tây Phi thì cần tránh tiếp xúc với thú túi, động vật gặm nhấm, linh trưởng có chứa mầm mống virus đậu mùa khỉ. Đồng thời, khi quay lại trở lại Việt Nam bạn cần chủ động khai báo y tế với địa phương. 

Đậu mùa khỉ là một trong những căn bệnh đáng lo ngại hiện nay, bệnh dù không lây lan như dịch Covid nhưng sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe người bệnh, làm mất tính thẩm mỹ do làm tổn thương da, thậm chí có nguy cơ tử vong. Mong rằng, với những thông tin trong bài viết sẽ giúp bạn đọc nắm được những thông tin quan trọng, cũng như biết cách phòng ngừa bệnh đậu mùa khỉ cho chính mình và người thân.